पुटिनको तीनदिने युद्धविराम – शान्तिको संकेत वा रणनीतिक चाल?

रूसका राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनले दोस्रो विश्वयुद्धको विजय दिवस (Victory Day) को ८०औँ वार्षिकोत्सवलाई भव्य बनाउन मे ८ देखि १० सम्म युक्रेनमा तीनदिने एकपक्षीय युद्धविराम घोषणा गरेका छन्। क्रेमलिनले यसलाई “मानवीय सन्देश” भनेको छ।

तर यस घोषणाको समय र पृष्ठभूमि हेर्दा यो केवल समारोहलाई ध्यानमा राखेर गरिएको राजनीतिक रणनीति मात्र हो कि भन्ने प्रश्न उठेको छ।

युक्रेनी राष्ट्रपति भोलोदिमिर जेलेन्स्कीले यो तीनदिने रोकलाई “प्रचारको नाटक” भन्दै दीर्घकालीन र वास्तविक युद्धविरामको माग गरेका छन्। अमेरिका र युरोपेली नेताहरूले पनि स्थायी समाधानतर्फ गहिरो पहल हुनुपर्ने सुझाव दिएका छन्।

कूटनीतिक दृश्यपटलमा के देखिन्छ? रूसले वार्ताको लागि खुलेको सन्देश दिएको छ, तर अझै पनि आफ्नो पुराना सर्तहरू — क्षेत्रीय दाबी र तथाकथित ‘डि-नाजिफिकेशन’ — अडानमा राखेको छ। यस्तो अवस्थामा युद्धविरामको घोषणालाई कतिपय विश्लेषकहरूले “साँस्कृतिक अवसरमा विश्व समुदायको ध्यान तान्ने चाल”को रूपमा बुझेका छन्।

युक्रेनी भूगोलमा युद्धको सास रोकिएला? तीन दिनका लागि बन्दुक चुप लागे पनि, यथार्थमा युद्धको स्थायी समाधान कति टाढा छ भन्ने कुरा अझै अन्योलमै छ। युद्धविरामले केही घाइते र नागरिकलाई राहत दिन सक्छ, तर दीर्घकालीन शान्ति चाहनेहरूले अझ धेरै गहिरो र स्थायी पहलको अपेक्षा गरिरहेका छन्।

 पुटिनको युद्धविरामले भलै केही समयका लागि शान्तिको झल्को देओस्, तर स्थायी शान्तिको यात्राका लागि केवल उत्सवका अवसर होइन, साहसिक निर्णय र पारदर्शी वार्ताको आवश्यकता रहेको प्रष्ट देखिन्छ।